مجری: آقای مریدسادات در حال حاضر یکسری بیم و امید‌ها با توجه به شرایط فعلی بازار در حوزه‌های مختلف وجود دارد، از یک طرف برجام و طرف دیگر آئین نامه واردات خودرو است و اعلام می‌شود در بازار خودرو رکود وجود دارد، نظر شما چیست؟
مرید سادات: (حسین مریدسادات، کارشناس ارشد مسائل خودرو و کارشناس
اقتصادی) از چندین فعال حوزه خودرو سؤال کردم که آیا واقعاً رکود در بازار
شما اتفاق افتاده است، همگی با اکثریت پاسخ دادند، بله؛ با توجه به
مؤلفه‌هایی که شامل موضوع برجام و واردات خودرو و نرخ دلار علی الخصوص در
خودروهای خارجی باعث شده است که بازار خودرو دچار رکود شود یعنی فروشنده
بیشتری در بازار نسبت به خریداران در بازار خودرو وجود دارد.
مجری:
همین بیم و نگرانی هاست که در بازار وجود دارد، آن کسی که خودرو دارد از
ترس اینکه قیمت خودرو کاهش پیدا نکند درحال عرضه است و طبعاً کسانی هم که
با همین نگاه قصد خرید دارند می‌گویند صبر کنیم تا ارزان شود، این دیدگاه
وجود دارد؟
مریدسادات: بله همین دیدگاه است، اگر سری به پارکینگ‌های ماشین بزنید علی الخصوص پارکینگ‌های چیتگر یا سایر مکان‌هایی که جمعه‌ها خریداران و فروشندگان در آن جا می‌شوند می‌بینید فروشنده‌ها با پیشنهاد‌های ویژه و قیمت‌های پایین‌تر در بازار حضور دارند تا بتوانند ماشین خود را بفروشند.
مجری: آقای شهبازی وقتی که با کاهش قیمتی مواجه شویم از آن استقبال می‌کنیم، اما این کاهش وقتی نگرانی و رکود باشد و استقلال نباشد و شخص مجبور و پول لازم است و می‌خواهد خودرو را نقد کند، این رکود نمی‌تواند تفسیر خوبی داشته باشد.
آقای شهبازی: (عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی) رکود در بازار خودرو وجود دارد و به عینه می‌بینیم منتهی معمولاً بخاطر اینکه در کشور ما خودرو به عنوان یک سرمایه چشمگیر وارد بازار سرمایه گذاری می‌شود، شاهد هستیم عرضه خودرو با پیشنهادات مختلف وجود دارد، اما اغلب خریداران سعی می‌کنند مقداری تأمل و صبوری کنند و منتظر باشند، ببینند چه اتفاقی می‌خواهد بیفتد.
مجری: به عنوان کارشناس و صاحب تجربه در حوزه‌های مختلف اقتصادی به ویژه در حوزه برنامه ریزی، این سبک از رفتار اقتصادی را به نفع اقتصاد کلان کشور می‌دانید؟
شهبازی: وضع موجود نشاندهنده آن است که اقتصاد کشور بیمار است و اقتصاد ما نه تنها در حوزه خودرو بلکه در تهیه اقلام نیز شاهد این نوع از اقتصاد هستیم.
مجری: راه حل برون ر فت از این شرایط چیست و چطور باید اصلاح شود؟
شهبازی: اصلاح ساختار اقتصادی که سال هاست دولت‌های مختلف و به ویژه دولت آقای رئیسی در زمینه‌های مختلف به دنبال آن هستند، اصلاح ساختار مالیاتی و ساختار بودجه که این موارد در زمینه‌های اقتصادی می‌تواند مؤثر باشد، اما تا کنون نتوانسته ایم موفق باشیم.
مجری: یکی از بخش‌های کوچکی که انتظار می‌رفت نهایتاً به نفع اقشار متوسط باشد موضوع قانون واردات خودرو بود، اما برای بهتر شدن اوضاع هر چه بیشتر چکش خورد، تبدیل به موضوع دیگری شد و آنگونه که نمایندگان پیشنهاد داده بودند با قانونی که ابلاغ و برای اجرا ارسال شد از ایده نمایندگان فاصله داشت و این امر نشان دهنده آن است که می‌توانیم یکسری از ساختار‌ها را عوض کنیم.
شهبازی: متأسفانه دولت نتوانست قانون خوبی را که مجلس شورای اسلامی در راستای بودجه ۱۴۰۱ تصویب کرده را اجرایی کند و این موضوع با موفقیت همراه نشد.
مجری: یعنی عزمی فراتر از عزم نمایندگان مجلس، فراتر از عزم عمومی برای اصلاح وجود دارد، آیا نمی‌توان این نیرو را شناسایی کرد؟
شهبازی: نیرو مشخص است؛ دولت و وزارت صمت در این قضیه باید خیلی جدی‌تر وارد می‌شدند، اما ماه هاست که معلوم نیست چه زمانی نتیجه خواهد داد چرا که آن‌ها نتوانستند به موقع و درست عمل کنند؛ از قبل قانونی وجود داشت و همه می‌دانستند درخواست واردات خودرو باید از همان ماه اول صورت می‌گرفت و آئین نامه‌ها و اقدامات و تصمیمات گرفته می‌شد این امر نشان دهنده آن است که در مدیریت و اجرا ضعف داریم.
مجری:جمع بندی شما به لحاظ نگاه کارشناسی چیست و چه کار باید کرد؟
مریدسادات: (کارشناس ارشد مسائل خودرو و کارشناس اقتصادی) قرعه کشی خودرو در سال گذشته رانت ۱۰۰ هزار میلیاردی را برای افرادی به همراه آورد و قطع به یقین واردات خودرو و تک نرخی شدن قیمت خودرو در بازار به ضرر این افراد است، در بورس کالا بسیاری از خودروها در حال وارد شدن هستند و دیدیم خودرو‌هایی که گپ‌های قیمتی ۴۰۰ میلیونی داشتند با قیمت‌های خیلی منصفانه تری به دست مصرف کننده، رسید.
مجری: ایراد هنوز برطرف نشده و موضوع حاضر نبودن تعادل میان عرضه و تقاضا است وقتی تقاضا زیاد است عرضه کم است، در بورس هم که عرضه کنید، چون برایش تقاضا وجود دارد نهایتاً دوباره برای کالایی که دست فروشنده است و در بورس تقاضا وجود دارد پس به دلیل منفعت اقتصادی که وجود دارد تا مشکل عرضه و تقاضا را حل نکره ایم فرق نمی‌کند در بورس و قوه قضائیه و دادگاه هم این اتفاق می‌افتد، شفافیت آنجا در محل عرضه درست است که به وجود آمده است، اما نبود تعادل عرضه و تقاضا می‌تواند باعث به هم خوردن بازار شود.
مرید سادات: کاملاً صحیح است؛ نظام عرضه و تقاضا کامل شفاف است شما در کف عرضه کننده باید ببینید توان خودروساز چقدر است در قسمت تقاضا مردم چقدر نیاز دارند، سال‌ها است درگیر سنگین بودن کفه تقاضا نسبت به عرضه هستیم و امیدواریم با بحث صادرات و واردات خودرو این مشکلات حل شود علی الخصوص درمورد بازار خودرو و متأسفانه بسیاری از دلالان در این بازار حضور فعال دارند و این مصرف کننده و خودروساز است که زیان می‌کند.
