با وجود اینکه مسئولان اتحادیه لوازم یدکی از اجرای برنامه‌هایی با هدف ساماندهی این بازار خبر می‌دهند اما همچنان گلایه‌های زیادی از ورود کالاهای قاچاق در بسته‌بندی‌های داخلی و نیز فروش کالاهای تولید داخل در بسته‌بندی‌های خارجی وجود دارد که آسیب‌های زیادی به صنعت قطعه وارد کرده است.
به گزارش خودروکار،در حالی که بیشتر فروشندگان بازار مدعی هستند از کالاهای داخلی استقبال می‌کنند اما در پشت پرده، سود همچنان حرف نخست را می‌زند اگرچه این منفعت زمان‌دار نبوده و تنها عطش فروشندگان را در کوتاه‌مدت برطرف می‌کند اما اینکه چرا اتحادیه به طور جدی به چنین معضلاتی نمی‌پردازد جای پرسش دارد.
تقلب در بازار لوازم یدکی
عباس سلیمیان، مدیرعامل شرکت تولیدی یدکی موتور ایران که تنها تولیدکننده سوپاپ در کشور است در پاسخ به پرسش که تولیدات این واحد تولیدی چند درصد بازار داخل را پوشش می‌دهد؟ گفت: این کارخانه ظرفیت بالایی دارد که در حال حاضر با تمام توان کار کرده و تنها بر اساس میزان سفارش‌ها تولید دارد اما توان تولید آن بسیار بالاتر از این سفارش‌ها
است.
وی در ادامه با شکایت از وضعیت بازار لوازم یدکی، گفت: متاسفانه در بازار، سوپاپ‌های داخلی با بسته‌بندی خارجی و ترک، خرید و فروش می‌شود که نسبت به این امر شکایت‌های زیادی وجود دارد اما نتیجه‌ای به‌دست نیامد و مدیران و مسئولان اتحادیه لوازم یدکی نیز رسیدگی نکردند. همچنین امروز شاهد هستیم سوپاپ‌های چینی در بسته‌بندی‌های این شرکت وارد بازار می‌شود و کسی به این امر رسیدگی نمی‌کند که این معضلات آسیب جدی به واحدهای تولیدی کشور وارد می‌کند و می‌طلبد سازمان و ارگانی خاص پیگیر این مسئله باشد.
این تولیدکننده سوپاپ ادامه داد: در این‌باره شکایت‌هایی به شرکت تولیدکننده داخلی می‌شود و تازمانی که ثابت شود این قطعه، سوپاپ ایرانی نبوده، زمان و انرژی زیادی از تولیدکننده گرفته می‌شود. به گونه‌ای که بعد از مدتی مشکلات مربوط به پرونده در سیستم مربوط حل و پیگیری‌ها نیمه‌کاره رها شده است. وی گفت: وقتی کارخانه‌ای با ۷۰۰ کارگر در حال فعالیت است وارد شدن ۴هزار سوپاپ تقلبی در جعبه‌هایی با نشان او، به مصرف‌کننده و تولیدکننده خسارت وارد کرده و مشکلات مختلفی برای آنها به وجود می‌آورد.
سوپاپ‌های ترک، هند و چین
سلیمیان در ادامه توضیح داد: این کارخانه سالانه حدود ۶۰هزار سوپاپ تولید می‌کند که می‌تواند بازار را به صورت کامل پوشش دهد و تولید خود را به یکصدهزار سوپاپ در سال برساند اما متاسفانه بازار امروز بیشتر در دست محصولات قاچاق است و سوپاپ ایرانی در مقابل سوپاپ‌های هندی و چینی فروش بالایی ندارد. او درباره چرایی این مسئله نیز گفت: همچنان در جامعه فرهنگ کالای خارجی نسبت به کالای داخلی برتری دارد و باید برای آن فرهنگ‌سازی شود.
چراکه مصرف‌کننده هنگام خرید به سخنان مکانیک اعتماد می‌کند و به عنوان کارشناس از وی مشورت می‌گیرد به همین دلیل امروز سوپاپ‌های ترک، هند و چین بازار ایران را در اختیار گرفته‌اند. مدیرعامل شرکت تولیدی یدکی موتور ایران با بیان اینکه تامین سوپاپ‌های خودروسازان به عهده این شرکت است، درباره پوشش نیاز بازار لوازم یدکی نیز گفت: ۳۰ تا ۴۰درصد بازار لوازم یدکی در اختیار تولیدکننده ایرانی است در حالی که می‌توان تمام بازار را پوشش داد اما حضور سوپاپ‌های خارجی و تمایل به خرید آنها این واحد تولیدی را برای افزایش تولید دچار تعلل کرده است.
مذاکره با خودروسازان خارجی
این شرکت در سال‌های گذشته نیاز کشورهایی همچون ایتالیا، آلمان، افغانستان، حاشیه خلیج‌فارس و کشورهای عربی را پوشش می‌داد اما با آغاز فشارهای تحریمی در سال‌های اخیر، صادرات سوپاپ ایرانی متوقف شد. سلیمیان در این‌باره گفت: در حال مذاکره و رایزنی هستیم تا صادرات سوپاپ‌ها را آغاز کنیم. در این رابطه صحبت‌هایی با طرف آلمانی و همچنین با فولکس‌واگن داشتیم، حتی بازدیدی از کارخانه آنها نیز انجام شد اما هنوز صحبت‌ها نهایی نشده و همچنین با چند شرکت برزیلی در حال مذاکره هستیم.
این فعال صنعت قطعه درباره تامین سوپاپ خودروهای جدید نیز به گسترش صنعت گفت: در حال مذاکره و گفت‌وگو هستیم اما هنوز تصمیم نهایی گرفته نشده است. وی همچنین به ادامه‌دار بودن برخی محدودیت‌ها اشاره کرد و گفت: امروز شرکت‌های خارجی برای تهیه مواد اولیه همکاری نمی‌کنند و همچنان تحریم‌ها را دلیل اصلی نبود همکاری می‌دادند که این روند امروز یکی از چالش‌های تولیدکننده داخلی به شمار می‌رود.
سلیمیان به کشورهای تامین‌کننده مواد اولیه اشاره کرد و افزود: پیش از تحریم‌های سال‌های اخیر، مواد اولیه از کشورهای آلمان و ایتالیا تهیه می‌شد اما امروز از هندوستان و چین وارد می‌شود که به لحاظ کیفیت با یکدیگر تفاوتی ندارند و تنها قیمت‌ها متفاوت است. این فعال صنعت قطعه در نهایت بحث قاچاق و تقلب را چالش بازار سوپاپ ایران عنوان و تصریح کرد: اگر درصد تعرفه‌ها برای واردات قطعات افزایش یابد تولیدکننده داخلی با توجه به شرایطی که دارد می‌تواند بهتر رقابت کند در حالی که امروز تعرفه سوپاپ خودرو در کشور ۴درصد بوده و این امر بستر را برای واردات سوپاپ‌های بی‌کیفیت فراهم کرده است.
موانع خرید محصولات داخلی
در ادامه گسترش صنعت برای جویا شدن از وضعیت بازار لوازم یدکی این قطعه به سراغ یکی از فروشندگان این حوزه رفت و درباره سهم سوپاپ‌های ساخت داخل و خارج از بازار ایران پرس و جو کرد. مهدی نامدار، فعال بازار لوازم یدکی در این‌باره به گسترش صنعت گفت: سوپاپ داخلی و خارجی موجود در بازار برای هر خودرو متفاوت بوده و بخش زیادی از سوپاپ برای برخی خودروها مربوط به تولیدات داخل است و برخی دیگر در دست نشان‌های هندی و ژاپنی است. برای نمونه در محصولاتی همچون پژو۴۰۵ و پراید بخش زیادی از سوپاپ‌های موردنیاز، ساخت داخل بوده اما سوپاپ‌های پیکان بیشتر هندی و ژاپنی است. البته با جایگزین شدن سوپاپ‌های داخلی سال به سال از حجم سوپاپ‌های هندی و ژاپنی کاسته می‌شود.
وی افزود: قیمت سوپاپ‌های ایرانی بسته به نوع خارجی آن تا حدودی یکسان و حتی در برخی موارد بالاتر است در حالی که در نوع خارجی برای واردات باید هزینه گمرکی و تعرفه پرداخت شود اما سوپاپ ایرانی چنین هزینه‌ای ندارد از این‌رو به نظر می‌رسد سوپاپ ایرانی باید ارزان‌تر از نوع خارجی خود باشد. در کشور زمانی که یک نشان مشتری خود را پیدا کند، قیمت آن افزایش می‌یابد. برای نمونه سوپاپ ژاپن با هزینه گمرک ۶۲هزار تومان است اما سوپاپ داخلی ۷۵هزار تومان به فروش می‌رسد.
این فعال بازار لوازم یدکی در ادامه به چالش فروشندگان قطعات در بازار اشاره کرد و گفت: یک فروشنده تنها زمانی می‌تواند سوپاپ ایرانی در فروشگاه خود داشته باشد که یک بسته کامل از محصولات متنوع را در قبال پرداخت نقدی خریداری کند. بنابراین شرایط خاصی که تولیدکننده داخلی برای محصولات خود تعریف می‌کند، دشوار است.
برای نمونه فروشنده تنها برای یک قلم جنس هزار تایی باید ۷۵ میلیون تومان به صورت نقدی به نمایندگی بپردازد در حالی که تولیدکننده ایرانی بیش از ۱۰ قلم محصول تولید می‌کند و برای اینکه فروشنده یک مجموعه کامل از محصولات داشته باشد باید بیش از ۶۰۰ میلیون تومان هزینه کند. از سوی دیگر از آنجا که فروشنده با سود پایین محصولات خود را به فروش می‌رساند کمتر فروشنده‌ای رغبت می‌کند تا این مقدار از سرمایه خود را بدون داشتن فضای کافی برای نگهداری محصولات هزینه کند.
در واقع این شرایط فروشنده داخلی را به تهیه کالاهای خارجی و وارداتی متمایل می‌کند زیرا اگر همین اقلام را با تعداد کمتر از بازار تهیه کنیم هزینه‌ها افزایش یافته و نمی‌توان رقابت کرد. وی ادامه داد: این مسئله به این دلیل است که برخی تولیدکنندگان تنها یک نمایندگی دارند و این شرایط حالت انحصاری به وجود خواهد آورد.
نامدار درنهایت گفت: فروشندگان بازار لوازم یدکی به دنبال قطعات ایرانی هستند و تولیدکننده باید شرایط خرید و قیمت‌ها را به گونه‌ای تعیین کند که تهیه و عرضه کالاها برای فروشنده راحت‌تر از تهیه کالاهای خارجی باشد. با توجه به اظهارات مطرح شده از سوی تولیده‌کننده و فروشندگان این حوزه این نتیجه حاصل می‌شود که مقصر اصلی در خرید محصولات وارداتی تنها فروشندگان یا مصرف‌کنندگان نیستند بلکه شرایطی که تولیدکنندگان داخلی برای عرضه محصولات خود تعریف می‌کنند یکی از موانع موجود در رقابت با کالاهای خارجی به‌شمار می‌رود.
منبع:گسترش صنعت
روزنامه های اقتصادی
آخرین اخبار
