کد خبر : ۶۲۹۶

تاریخ انتشار : ۱۰ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۲۰:۱۰

نکته فنی 10 اردیبهشت ماه «خودروکار»

آشنایی با قطعات و سیستم های مختلف خودرو

یک خودروی معمولی حدودا از 13 هزار قطعه مختلف تشکیل شده که تقریبا هزار و 500 قطعه آن متحرک بوده و با شرایط خاص و با تلرانس خیلی کم که به 0.01 میلیمتر یا حتی کمتر نیز می رسد با یکدیگر کار می کنند و این قطعات در خدمت سیستم های مختلف خودرو هستند تا همه چیز درست پیش برود.

به گزارش خبرنگار خودروکار، قسمت های مختلف خودرو را می توان در هفت گروه اصلی تقسیم بندی کرد.

1- سیستم تولید قدرت

در این واحد یا همان موتور انرژی شیمیایی بنزین به انرژی مکانیکی تبدیل می شود در موتور حرارت ناشی از سوختن هیدروکربورها به بالاتر از 700 درجه سانتی‌گراد می رسد که به علت بازده مفید سیستم حدود یک چهارم حرارت تولید شده به انرژی مکانیکی تبدیل می شود و بقیه به صورت انتقال حرارت به محیط گرم کردن اب و خروج گازهای حاصل از احتراق از اگزوز تلف می شود در یک موتور حدودا 120 تا 150 قطعه متحرک وجود دارد که نیاز به روغنکاری دارند تا بتوانند بدرستی وظیفه خود را انجام دهند با وجود این عمر مفید یک خودرو به طور متوسط 8 سال کار و یا پیمودن 150 هزار کلیومتر مسافت است.

2- سیستم انتقال قدرت

وظیفه سیستم انتقال قدرت این است که قدرت تولیدی موتور را به چرخ‌ها انتقال دهد که سیستم انتقال قدرت شامل قسمتهای زیر است الف : جعبه دنده یا مبدل گشتاور و سرعت که با ثابت بودن قدرت سرعت دلخواه را در موقعی که مقاومت جاده اندک است و یا گشتاور دلخواه را در موقعی که مقاومت مسیر حرکت زیاد است فراهم می کند.

ب : کلاچ که عامل قطع و وصل قدرت است و قدرت موتور را با گیربکس قطع می کند و امکان تعویض دنده را فراهم می کند باید دانست که برای حرکت در شهرهای بزرگ به ازای پیمودن هر یکصد کیلومتر مسافت بیش از 700 بار عمل تعویض دنده یا کلاچ انجام می شود.

3- سیستم فنربندی و تعلیق

در خودروهای جدید دستگاه فنربندی و تعلیق در هر دقیقه بیش از 1000 تا 1200 بار نوسان می کنند تا اطاق و شاسی , سرنشینان را در معرض ضربه های ناشی از ناهمواری های جاده قرار ندهد و اسایش سرنشینان خودرو را فراهم کند و تسلط راننده بر خودرو نیز افزایش یابد.

4- سیستم چرخ بندی و ترمزها

به طور متوسط در هر 90000 کیلومتر مسافت پیموده شده یا هر شش سال کار خودروها هر چرخ حدود 95 میلیون بار چرخش می کند هر بار که سیستم ترمز نیرو صرف می کند تا یک خودرو با سرعت 90 کیلومتر در ساعت را متوقف نماید بر اثر اصطکاک گرمایی تلف می شود که می تواند یک لیتر اب را به جوش اورد.

5- سیستم بدنه و اطاق و شاسی

بدنه خودروها جدید طوری ساخته می شود که بتواند کلیه قطعات دیگر را نگهداری کند در بدنه خودروهای متوسط حدود 40 متر مربع ورق فولادی با ضخامت 0.4 تا 1.2 میلیمتر به کار میرود تا بتواند تنشهای مختلف را بخوبی تحمل کند.

6- سیستم هدایت و فرمان

نیروی متوسطی که لازم است تا بتوان خودرویی را در یک پیچ معمولی هدایت کرد بین 5 تا 10 کیلوگرم می باشد ولی سیستمهای جدید فرمان این نیرو را به حدود 30 گرم تقلیل می دهند.

7- سیستم مدارات الکتریکی

از باتری های 6 و 12 و 24 ولتی برای راه اندازی و روشن کردن موتور استفاده می شود سیستم جرقه زنی ولتاژ باتری را تا سی هزار ولت افزایش داده برای جرقه زنی موتور اماده می کند در این گروه همچنین چراغهای روشنایی و علایم برف پاکنها و بخاری و دیگر وسایل الکتریکی نصب شده است.

رادياتور:

رادياتور محفظه اي است به صورت شبکه هاي جدا از هم، که آب را در خود نگه مي دارد و هنگامي که ماشين روشن است آب در شبکه هاي آن به چرخش درآمده و به قسمت هاي مختلف موتور ارسال مي شود و در انواع دو لول و سه لول و چهار لول مي باشد.

ترموستات:

ترموستات مانند يک سوپاپ خودکار مي باشد که از درجه ي حرارت آب موتور فرمان مي گيرد و در هنگام سرد بودن آب موتور راه خروجي را مي بندد و در هنگام گرم شدن، راه آب خروجي را باز مي کند و با اين عمل درجه حرارت آب موتور را ثابت نگه مي دارد و در دو نوع مي باشد:1- فانوسي 2- بيمتالي

درب رادياتور:

درب رادياتور در دو نوع مي باشد: ساده و سوپاپ دار. در رادياتور هاي امروزي به طور کلي از درب هاي سوپاپ دار استفاده مي شود که اين درب ها فشار آب داخلي رادياتور را افزايش داده و چون با افزايش فشار آب، نقطه ي جوش آب افزايش پيدا مي کند آب رادياتور ديرتر گرم مي شود.

پروانه:

پروانه در دو نوع شش پر و هشت پر مي باشد و در پشت رادياتور قرار مي گيرد و باعث خنک کردن آب در رادياتور مي شود و به وسيله شمع پروانه به دينام و چرخ دنده ميل لنگ مرتبط است.

واتر پمپ:

واتر پمپ به معناي پمپ آب مي باشد و در قسمت جلوي موتور به پروانه متصل است. واتر پمپ از نوع پمپ گريز از مرکز مي باشد و ورودي آن از مرکز محور مي باشد و به طور شعاعي به خارج از مرکز پرتاب مي کند و داراي دو فنر ( مکش و فشاري ) مي باشد.

کويل:

کويل ترانسفورماتور فشار قوي است که وظيفه دارد ولتاژ ضعيف باطري را بين 5 هزار تا 25 هزار ولت افزايش دهد و اين دو عدد در شرايط مختلف کاري موتور مي باشند.

دلکو:

دستگاهي است که وظيفه آن تقسيم ولتاژ قوي بين شمع هاي موتور، به کمک چرخش چکش برقي و قطع و وصل مدار اوليه ي جرقه به وسيله ي باز و بسته شدن دهانه ي پلاتين و تنظيم جرقه ي مناسب مي باشد.

واير شمع:

وظيفه واير شمع انتقال جريان الکتريسيته از دلکو به سر شمع مي باشد و در دو نوع وجود دارد که نوع اول سيمي و نوع ديگر ابريشمي است و در هنگام استفاده همگي بايد از يک نوع واير شمع باشند.

شمع:

شمع به عنوان مهم ترين قسمت مدار جرقه زني محسوب مي شود که ولتاژ تقويت شده کويل را به صورت قوس الکتريکي ( جرقه ) در اتاق احتراق مصرف مي کند.

دينام:

در اثر جرقه زدن، باطري ضعيف مي شود. پس براي تقويت برق باطري از ژنراتور يادينام استفاده مي شود و نيز انرژي مکانيکي را به الکتريکي تبديل مي کند.

استارت :

دستگاهي است که انرژي الکتريکي را به مکانيکي تبديل کرده و باعث مي شود که چرخ طيار (فلايويل) و ميل لنگ را به حرکت درآورد و باعث روشن شدن موتور شود.

اتوماتيک استارت:

اتوماتيک در واقع يک کليد داراي دو سيم پيچ مي باشد و قادر است جرياني حدود 200 الي 300 آمپر را از خود عبور دهد و باعث فعال شدن استارت مي شود و با استارت همراه است.

باتری:

دستگاهي است که مي تواند جرياني از برق مستقيم توليد کرده و در خود ذخيره کند و داراي دو قطب مثبت (+) و منفي (–) مي باشد.

اگزوز:

سيستم اگزوز وظيفه دارد گازهاي خروجي موتور را ضمن بي صدا کردن آن، به عقب وسيله نقليه انتقال دهد و در بعضي از دستگاه هاي اگزوز تجهيزات مخصوص به کار مي رود که دود اگزوز را تصفيه و بي خطر مي کند. ( گازهاي اگزوز سمي، کشنده و خطرناک هستند.)

منيفولد دود:

منيفولدهاي دود با اشکال مختلف ساخته مي شوند. در يک موتور رديفي، منيفولد در کنار موتور قرار مي گيرد و در يک موتور V شکل به هر يک از بلوک سيلندر يک منيفولد دود نصب مي شود. وظيفه ديگر منيفولد دود، گرم کردن منيفولد گاز در موقع سرد بودن مي باشد که با اين وسيله سوخت به صورت بخار درآمده و از مايع شدن آن جلوگيري مي کند.

منيفولد گاز:

منيفولد گاز تقريبا مشابه منيفولد دود مي باشد که با اشکال مختلف ساخته مي شود و در کنار موتور بين کاربراتور و سر سيلندر قرار مي گيرد. وظيفه آن رساندن سوخت و هوايي که کاربراتور مخلوط مي کند به وسيله اين رابط (منيفولد گاز ) به شکل گازي به محفظه احتراق در سر سيلندر مي باشد.

باک:

منبعي است که سوخت لازم را در خود نگهداري مي کند. باک از چند قسمت عمده تشکيل شده که عبارتند از: 1- سيستم تشکيل دهنده که براي مشخص نمودن مقدار بنزين در باک تعبيه مي شود و 2- ورقه هاي موج گير که باعث مي شود بنزين موجود در باک حالت يکنواخت داشته باشد.

پمپ بنزين:

دستگاهي است که بين باک و کاربراتور و در يک طرف بلوکه سيلندر قرار مي گيرد. وظيفه آن مکش بنزين از باک به کاربراتور مي باشد که به وسيله لوله هاي بنزين مرتبطند و پمپ بنزين در دو نوع پمپ بنزين مکانيکي و پمپ بنزين هاي الکتريکي وجود دارد و اکثر پمپ بنزين ها در سمت چپ قرار مي گيرند.

کاربراتور:

کاربراتور مهم ترين قطعه در سيستم سوخت رساني مي باشد و وظيفه اصلي آن تهيه مخلوط مناسبي از هوا و سوخت (بنزين) براي شرايط مختلف کار موتور مي باشد. ( ميزان سوخت و هوا به ميزان معين )

اويل پمپ:

اويل پمپ يا پمپ روغني به منزله درب موتور مي باشد و به طور کلي در دو نوع دنده اي و روتوري مي باشد و نيروي خود را به وسيله چرخ دنده از سوپاپ مي گيرد و وظيفه آن مکش روغن از کارتر و فرستادن آن به مدار روغن کاري است.

فيلتر:

فيلتر براي تصفيه روغن استفاده مي شود و در دو نوع پارچه اي و کاغذي استفاده مي شود. فيلتر پارچه اي را از کتان مي سازند و در بين دو لايه پارچه معمولاً از براده چوب استفاده مي کنند و همچنين فيلتر روغني داراي سوپاپ فرعي مي باشد که در قسمت بالاي آن قرار دارد و در موقع بسته شدن فيلتر سوپاپ باز شده و روغن تصفيه نشده از اين مدار عبور مي کند.

سوپاپ فشار:

در مدار روغن کاري يک سوپاپ فشار به کار رفته است که در طرف جلوي پايه فيلتر بسته مي شود و وظيفه اين سوپاپ ثابت نگه داشتن فشار روغن در مدار روغن کاري است که فشار روغن در مدار در حالتي که موتور گرم است بين 9/2 تا 2/3 اتمسفر است (يا 41 تا 45 psi )

گيژ روغن:

ميزان روغن در کارتر را نشان مي دهد.

سر سيلندر:

قسمت بالاي هر موتور را تشکيل مي دهد و براي باز کردن آن بايد به نکات مهمي توجه کرد و در دو نوع چدني و آلومينيومي مي باشد.

سوپاپ:

سوپاپ ها درحقيقت به عنوان دريچه هايي براي ورود و خروج سوخت مي باشد که يک سوپاپ تشکيل شده از: ساق سوپاپ - گايد سوپاپ - سيت سوپاپ - سر سوپاپ

واشر سر سيلندر:

واشر سر سيلندر براي آب بندي کردن بين سر سيلندر و بلوکه سيلندر و همچنين آب بندي کردن محفظه احتراق نسبت به بيرون و مجاري آب استفاده مي شود و جنس آن از: 1- آز بست فولادي 2- آز بست با حلقه هاي فلزي 3- مسي آز بستي 4- آلومينيوم تنها مي باشد.

پيستون:

قطعه اي استوانه اي شکل مي باشد که شکل ايده آل و مقطع آن بايد به صورت دايره باشد اما در حقيقت پيستون را به شکل بيضي مي سازند. قطر پيستون در خلاف محور گژن پين بيشترين اندازه دارد و در جهت محور گژن پين کمترين اندازه دارد و جنس آن نيز از چدن و آلومينيوم مي باشد.

رينگ ها:

جنس رينگ معمولاً از چدن مي باشد و قطر آنها کمي بيشتر از قطر پيستون در نظر گرفته مي شود. تا در هنگام قرار گرفتن در سيلندر به علت خاصيت فنري که دارد به جداره سيلندر فشار وارد کرده و آب بندي لازم را ايجاد نمايد.در موتورهاي چهار زمانه معمولا دو رينگ کمپرسي و يک رينگ روغني وجود دارد.

گژن پين:

ميله اي است توخالي که شاتون را به پيستون متصل مي کند و براي اينکه حالت خمش وجود داشته باشد بر روي آن و پس از تهيه آن از فولاد و ستون خارجي آن را سفت مي کنند و براي اتصال آن از سه روش 1- شناور 2- نيم شناور 3- روش پرسي و براي باز کردن آن از آب جوش و روغن داغ استفاده مي شود.

شاتون:

ميله ايست رابط بين پيستون و ميل لنگ که حرکت خطي پيستون را به حرکت دوار ميل لنگ تبديل مي کند.

فلايويل يا چرخ طيار:

وظيفه فلايويل يا چرخ طيار منظم کردن حرکات ناموزون ميل لنگ و همچنين درگير شدن با دنده استارت مي باشد.

شما از ما بپرسید!

*** گفتنی است شما مخاطبان عزیز نیز می توانید سوالات یا مشکلات فنی خودرویی خود را در این صفحه با ما در میان بگذارید تا "خودروکار" به آن ها پاسخ دهد.

انتهای پیام/

برچسب ها: قطعات ، سیستم های مختلف خودرو ، مختلف خودرو ، خودرو ، خودروکار ، نکته فنی

بازدید از صفحه اول ارسال به دوستان نسخه چاپی