چگونگی شکل گیری شریک قدیمی ایران خودرو

به گزارش خودروکار، شرکت دایملر-موتورن-گیزلشافت در سال ۱۸۹۰ توسط گوتلیب دایملر و ویلهلم مایباخ تاسیس شد. در آوریل ۱۹۰۰ امیل یِلینِک، تاجر و سرمایه‌گذار دنیای نوپای خودروها، طی یک قرارداد پیشنهادی معادل ۵۵۰ هزار مارک آلمان برای تولید خودروی درخواستی خود پرداخت کرد.

خودرو درخواستی یلینک مشخصاتی بسیار پیشرفته‌تر از خودروهای زمان خود داشت. به دلیل علاقه زیاد یلینک به دخترش مرسدس (مرسیدِس)، که تولد او را برای زندگی خود خوش‌یمن می‌دانست، نام او را برای خودرو خود انتخاب کرد و اولین خودرو با برند دایملر-مرسدس پس موفقیت مایباخ در طراحی خودروی موردنظر یلینک تولید شد. شرکت دِ.اِم.گِ به دلیل موفقیت چشمگیر سری خودروهای مرسدس، این نام را برای همیشه برای خودروهای تولیدی خود حفظ کرد.

در سال ۱۹۲۶ شرکت دایملر-بنز از ادغام دو شرکت دایملر-موتورن-گیزلشافت (دِ.اِم.گِ) و بنز اند سی تأسیس شد و از تاریخ ۲۸ ژوئن ۱۹۲۶ کارخانجات دو شرکت، تولیدات خود را، با برند مرسدس-بنز، به بازار عرضه کردند.

در سال ۱۹۹۷ پس از ادغام دایملر-بنز با شرکت خودروسازی آمریکایی کرایسلر و تشکیل دایملرکرایسلر آگ، این شرکت مدیریت مرسدس-بنز را در اختیار گرفت. در سال ۲۰۰۷ در پی خریداری کرایسلر، توسط شرکت مدیریت سرمایه سربروس و انحلال دایملرکرایسلر، شرکت دایملر آگ تشکیل شد.

ریشه‌های تأسیس شرکت مرسدس-بنز، به سال ۱۹۲۶ بازمی‌گردد که در پی ادغام دو شرکت خودروساز آلمانی، یعنی بنز اند سی و دایملر-موتورن-گیزلشافت دایملر-بنز راه‌اندازی شد.

با تشکیل شرکت ادغامی، ضرورت استفاده از یک نام تجاری مشترک احساس می‌شد، چرا که در یک سو شرکت بنز آگ قرار داشت که از سال ۱۸۸۳ تا هنگام تشکیل شرکت جدید، برای بیش از ۴۰ سال، اتومبیل‌هایی با برند بنز تولید می کرد. در سوی دیگر، شرکت دایملر-موتورن-گیزلشافت (به‌اختصار دی‌ام‌جی) قرار داشت که در سال ۱۸۹۰ توسط گوتلیب دایملر و ویلهلم مایباخ راه‌اندازی شده بود. این شرکت برای نخستین بار از موتورهای چهارزمانه و کاربراتور در اتومبیل‌های خود استفاده کرد اما در پی درگذشت دایملر در سال ۱۹۰۰ و انعقاد قراردادی میان مایباخ و امیل جلینک، شرکت دی‌ام‌جی، اتومبیل‌های خود را با برند مرسدس عرضه می‌کرد.

مدیران مرسدس بنز در اواخر دهه ۱۹۹۰ تصمیم گرفتند، به رسم اولین سال‌های فعالیت شرکت، اتومبیل‌هایی ارزان‌تر و کوچک‌تر بسازد، که در سال ۱۹۹۷ مرسدس بنز رده ای را به بازار عرضه کرد. مرسدس-بنز در سال ۲۰۰۴ نیز پس از ۷ سال که مدل جدیدی را معرفی نکرده بود، با مشارکت مک لارن، اقدام به تولید مرسدس بنز اس‌ال‌آر مک لارن کرد. در اواخر همین سال، مدل دیگری بنام مرسدس بنز سی‌ال‌اس نیز رونمایی شد.

مرسدس بنز از روزهای اول ورود خودرو به ایران، به کشورمان آمد و از دهه 20 نیز به طور جدی و با نماینده مجاز، فعالیت خود را در ایران پیگیری کرد.

بازار خودروی ایران پیش از دهه 30، تنوع محدودی داشت و واردات نیز حجم سال‌های بعد را نداشت. با این حال مرسدس بنز از همان ابتدا یکی از بازیگران مطرح و عمده بود. در آن زمان واردات این خودرو به طور شخصی انجام می‌شد تا آن که شرکت لیدا طهران واقع در محدوده بازار تهران، واردات مرسدس بنز را برعهده گرفت. این شرکت فعالیت خود را در سال 1327 آغاز کرد و بیشتر واردات این برند به سری موفق 170 محدود شد که توانست فروش خوبی تجربه کند.

مرسدس بنز در دهه 30 نیز فعالیت خود را در ایران با مدل موفق 170 ادامه داد. این خودروی متوسط خانوادگی، در آن زمان توسط شرکت تازه تاسیس مریخ واقع در خیابان سعدی تهران وارد می‌شد. این شرکت به لطف تبلیغات مناسب و خدمات خوب، توانست 170 را به یکی از محبوب‌ترین خودروهای ایران بدل کند و ناوگان شهربانی و تاکسیرانی نیز به این خودروها مجهز شدند. پس از موفقیت این مدل بود که محصول لوکس‌تر مرسدس بنز یعنی 300 در سال 1332 وارد ایران شد. این خودرو در فرم‌های مختلف بدنه و در تیراژی محدودتر به کشورمان آمد و توانست جایگاه مرسدس بنز به عنوان برندی لوکس و ارزشمند را تقویت کند. در این دوره محصولات دیگری همانند مرسدس-بنز_۱۹۰اس‌ال 190SLیونیماگ، کامیون‌های دیزل، مینی بوس‌ها و حتی تعداد انگشت شماری از سری 300SL نیز به ایران آمدند.

پس از موفقیت قابل توجه مرسدس بنز در دهه سی بود که شرکت مریخ، تنوع محصولات ارائه شده به بازار ایران را در دهه 40 شمسی افزایش داد. مدل محبوب 190 در کنار سری مشهور به Fintail در دو اتاق بزرگ و کوچک در کنار مدل‌های اسپرت سری SL (در ابتدا 190SL و سپس پاگودا) وارد ایران شدند که هر یک توانستند بازار هدفشان را تسخیر کنند. اما پس از آن بود که نسل جدید محصولات مرسدس بنز با فرمی جدید معرفی شدند و شرکت مریخ هم واردات نسل جدید یعنی W108 را که در دو گونه 250S و 280S محبوب‌تر بود، آغاز کرد. علاوه‌براین، شرکت خاور اقدام به مونتاژ کامیون‌های مختلف مرسدس بنز کرد که خود پیشرفتی بزرگ برای صنعت خودروی ایران بود. شرکت تازه تاسیس ایران ناسیونال نیز اتوبوس‌های سری 302 را مونتاژ می‌کرد که در تیراژی قابل توجه صادر می‌شدند.

دهه پنجاه شمسی را باید دوران شکوفایی مرسدس بنز در ایران بدانیم. محصولات متنوعی از این برند در کلاس‌های مختلف وارد ایران شدند. در دهه قبل که سری W100 یا همان 600 در مقیاسی وسیع برای استفاده تشریفاتی به ایران وارد شده بود، مرسدس بنز به عنوان طلایه‌دار برندهای لوکس ایران شناخته می‌شد و نسل‌های موفق کلاس S یعنی W108 و W116 توانستند در ایران موفقیتی قابل توجه کسی کنند. علاوه‌براین، محصولات متوسط این برند یعنی W115 و W123 نیز فروش بسیار خوبی را تجربه کردند. در این بین، ایران به یکی از بازارهای اصلی کلاس SL در جهان بدل شد و تعداد قابل توجهی از سری کوپه و کانورتیبل این سری SL و SLCبه ایران وارد شدند. 

با شروع جنگ تحمیلی، وضعیت بازار خودروی ایران نیز به شدت دگرگون شد و خودروسازان متعددی فعالیتشان را در ایران محدود و یا قطع کردند. در این بین، مرسدس بنز به لطف واردات محدود دانشجویی و همچنین برای استفاده در ناوگان تشریفات و مواردی از این دست، حضورش را در ایران حفظ کرد، هرچند این حضور تقریباً مربوط به نمایندگی‌های مجاز و رسمی نبود. در عوض مونتاژ کامیون‌های خاور و اتوبوس‌های مرسدس بنز قطع نشد. بیشتر واردات بنز در این دهه مربوط به نمونه‌های مدل بالاتر W123 بودند که در ایران نیز به اتاق دانشجویی مشهور شدند. در اواخر این دهه نیز تعداد محدودی از مدل 190E وارد کشورمان شدند. 

دهه 70 شمسی همزمان بود با ورود دوباره خودروسازان به ایران و باز شدن مرزها به خودروهای وارداتی. مرسدس بنز نیز مترصد ورود به ایران بود و در همین دوران، نسل‌های مختلفی از کلاس E، C و در نهایت S وارد شدند. شرکت ستاره ایران در این دهه علاوه‌بر عرضه قابل توجه نسل W124 و W202، اقدام به واردات محدود کلاس G کرد. این کلاس که در حقیقت برای خدمت در ارتش ایران طراحی شده بود، قبلاً هم در لوای خودرویی نظامی در بازار ایران حضور داشت. دو نسل W126 و W140 کلاس S نیز به ایران آمدند که مورد توجه و استقبال نهادهای دولتی قرار گرفتند. حتی تعداد انگشت‌شماری از کلاس SL نسل R129 هم به ایران آمد. پس از قطع واردات خودرو قیمت مرسدس بنز به شدت افزایش یافت. در ابتدای دهه هفتاد که صحبت قیمت 9.5 میلیون تومانی کلاس W124 بود، کسی تصورش را نمی‌کرد که در میانه این دهه به ارقام بیش از 20 میلیون تومان باید فکر کرد. در این دوره با مجوزهای ورزشکاری، تعداد اندکی از نمونه‌های مدرن‌تر وارد شدند که با قیمتی سرسام‌آور معامله می‌شدند.

در دهه هشتاد بود که بحث مونتاژ مرسدس بنز در ایران مطرح شد. با این حال، در ابتدا مرسدس بنز به صورت محدود و به طرقی خاص وارد کشور شد. تا باز شدن دوباره مرزها و واردات خودرو، تعداد انبوهی از کلاس‌های مختلف اعم از نمونه‌های شناخته شده C، E، S و SL و کلاس‌هایی جدید همانند ML، SLK، CLK، CLS و A و B به ایران آمدند. 

مشکلاتی عدیده از ابتدای دهه نود، واردات خودرو را دستخوش تغییرات کرد. اولین مسئله، تحریم‌های سیاسی-اقتصادی بود که واردات خودرو را تحت تاثیر قرار داد و توانست، فروش مرسدس بنز را در ایران کاهش دهد. تلاطم نرخ برابری ارز و در نهایت وضع قوانین محدودکننده واردات خودروهای با حجم پیشرانه بالا، سبب شد تا برخی از محصولات مرسدس بنز همانند کلاس‌های S و SL نتوانند به طور جدی وارد ایران شوند. با این حال حتی محصولی خاص همانند SLS نیز توانست به ایران بیاید و حضوری جنجالی داشته باشد. تعلل واردکننده در کنار تغییر قوانین و بسته شدن گاه و بی‌گاه ثبت سفارش‌ها سبب شده تا مرسدس بنز حضوری پرفراز و نشیب را در دهه جاری تجربه کند.

انتهای پیام/